Paxillus involutus
Τι πρέπει να γνωρίζετε
Το Paxillus involutus είναι ένα δηλητηριώδες μανιτάρι που συναντάται σε όλο τον κόσμο και συχνά εισάγεται τυχαία μέσω του εδάφους που είναι συνδεδεμένο με ευρωπαϊκά δέντρα. Διαθέτει μια χαρακτηριστική εμφάνιση με διάφορες αποχρώσεις του καφέ, ένα καπάκι σε σχήμα χωνιού και βράγχια που μπορεί να φαίνονται σαν πόροι κοντά στο στέλεχος. Παρά το γεγονός ότι έχει βράγχια, έχει πιο στενή σχέση με τα πορώδη μανιτάρια παρά με τα τυπικά βράγχια μανιτάρια. Η τοξικότητα του μανιταριού ποικίλλει ανάλογα με την περιοχή, με αναφορές ότι θεωρείται βρώσιμο στις δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά σαφώς τοξικό στην Ευρώπη, και τα συμπτώματα της δηλητηρίασης περιλαμβάνουν εμετό, διάρροια, κοιλιακό πόνο και μειωμένο όγκο αίματος.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ένας Ελβετός ιατρός τη δεκαετία του 1980 ανακάλυψε ένα αντιγόνο στο Paxillus involutus που προκαλεί αυτοάνοση αντίδραση, προκαλώντας τα ανοσοκύτταρα του οργανισμού να επιτεθούν στα ίδια τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Παρά την ανακάλυψη αυτή, σαφείς προειδοποιήσεις κατά της κατανάλωσης αυτών των μανιταριών δεν εμφανίστηκαν μέχρι το 1990, και υπήρχαν ακόμη και περιπτώσεις όπου τα συνιστούσαν ως βρώσιμα. Στη Γερμανία, οι δηλητηριάσεις από αυτό το μανιτάρι, ακόμη και όταν μαγειρεύεται καλά, έχουν αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου και δεν υπάρχει γνωστό αντίδοτο για τη δηλητηρίαση, με τη θεραπεία να βασίζεται στην υποστηρικτική φροντίδα και την παρακολούθηση διαφόρων παραμέτρων υγείας.
Επιπλέον, το Paxillus involutus περιέχει ουσίες που μπορούν να βλάψουν τα χρωμοσώματα, αν και δεν είναι βέβαιο αν αυτές έχουν καρκινογόνες ή μεταλλαξιογόνες ιδιότητες. Είναι σημαντικό να είστε προσεκτικοί με όλα τα είδη Paxillus, καθώς θεωρούνται παγκοσμίως τοξικά και δεν είναι ασφαλή για κατανάλωση.
Το σημαντικότερο χαρακτηριστικό είναι το καφέ χρώμα της σάρκας/ των βράγχιων όταν ασκείται πίεση!
Άλλες ονομασίες: Poison Paxillus, Brown Roll-rim, Common Roll-rim, Ιαπωνία (ヒダハタケ), Γερμανία (Kahler Krempling).
Αναγνώριση μανιταριών
-
Καπάκι
1.57 έως 5.91 ίντσες (4 έως 15 cm) πλάτος, αρχικά κυρτό με χνουδωτή άκρη, που αργότερα γίνεται επίπεδο ή ελαφρώς καταθλιπτικό. Μπορεί να είναι κολλώδης ή ξηρή και κυκλοφορεί σε αποχρώσεις του καφέ, του κίτρινο-καφέ, του ελαιόκαστανου ή του γκριζωπού καφέ.
-
Πτερύγια
Αυτά είναι κοντά μεταξύ τους, συχνά μετατρέπονται σε ρυτιδιασμένα ή πορώδη κοντά στο στέλεχος. Είναι συνήθως κιτρινωπό έως ανοιχτό κανελί ή ανοιχτό λαδί και μπορεί να γίνει καφέ όταν μελανιάσει.
-
Στέλεχος
Συνήθως 0.79 έως 3.15 ίντσες (2 έως 8 cm) μήκος και έως 0.Πάχος 2 cm (79 ίντσες), που στενεύει προς τη βάση. Είναι ξηρό, λείο ή λεπτότριχο και το χρώμα του ταιριάζει με το καπάκι ή είναι πιο ανοιχτόχρωμο. Ο μίσχος μπορεί επίσης να μελανιάσει από καφετί έως κοκκινωπό καφέ.
-
Σάρκα
Η σάρκα είναι παχιά και σφικτή, φαίνεται κιτρινωπή αλλά γίνεται καφέ όταν εκτεθεί.
-
Οσμή και γεύση
Έχει όξινη ή μη περιγραφική γεύση και κάπως αχνή ή δυσδιάκριτη οσμή.
-
Χημικές αντιδράσεις
Η εφαρμογή ΚΟΗ στην επιφάνεια του καπακιού έχει ως αποτέλεσμα την αλλαγή του χρώματος σε γκρίζο.
-
Αποτύπωμα σπόρου
Το αποτύπωμα των σπορίων είναι πορφυρό καφέ έως κίτρινο-καφέ.
-
Βιότοπος
Συνήθως συναντάται στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη σε δασικές και αστικές περιοχές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και του φθινοπώρου. Σχηματίζει μυκορριζικές σχέσεις με διάφορα σκληρά και κωνοφόρα δέντρα και μπορεί επίσης να ζει ως σαπροφυτό σε αποσυντιθέμενο ξύλο.
-
Μικροσκοπικά χαρακτηριστικά
Τα σπόρια είναι λεία, ελλειπτικά, μεγέθους 6.5-10 x 5-7 µ. Πλευρο- και χηλοκυστίδια είναι κάπως φουσκοειδή και μήκους 40-90 μ με καστανό περιεχόμενο. Το pileipellis είναι μια cutis με στοιχεία πλάτους 3-6 µ και καστανόχρωμο περιεχόμενο. Υπάρχουν συνδέσεις σφιγκτήρα.
Παρόμοια είδη
-
Μεγαλύτερο μανιτάρι με βελούδινο κάλυμμα και κοντό, παχύ στέλεχος που καλύπτεται από σκούρο καφέ χνούδι. Συνήθως βρίσκεται πάνω ή κοντά σε πρέμνα κωνοφόρων δέντρων.
-
Paxillus rubicundulus
Παρόμοια εμφάνιση αλλά με μικρότερα σπόρια (5.5-8.5 x 4-5μm). Σχηματίζει μυκορριζικές σχέσεις με τα δέντρα σκλήθρου.
-
Μοιάζει με το Paxillus involutus αλλά με πιο σκούρο λαδί χρώμα.
-
Paxillus vernalis
Βρίσκεται στη Βόρεια Αμερική, έχει πιο σκούρο αποτύπωμα σπορίων, παχύτερο στέλεχος και σχετίζεται με λεύκες.
-
Paxillus filamentosus
Στενός συγγενής με παρόμοια εμφάνιση με το Paxillus involutus, αλλά μπορεί να διακριθεί από τα πιεσμένα λέπια στην επιφάνεια του καπακιού, την ανοιχτοκίτρινη σάρκα που μελανιάζει μόνο ελαφρώς καφετιά και τα βαθιά κίτρινα-οχρώδη βράγχια που δεν αλλάζουν χρώμα κατά τον τραυματισμό.
-
Paxillus obscurisporus
Μεγαλύτερο από το Paxillus involutus με καπάκια πλάτους έως 40 cm και κρεμ μυκήλια που καλύπτουν τη βάση του μίσχου. Τα καπάκια τείνουν να ξετυλίγονται και να ισοπεδώνονται με την ηλικία.
-
Paxillus validus
Βρίσκεται μόνο στην Ευρώπη, έχει καπάκια πλάτους έως 20 εκατοστά και στύλο σχεδόν ομοιόμορφου πλάτους. Μπορεί να διακριθεί από την παρουσία μακρύτερων κρυστάλλων στα ριζόμορφα.
Ταξινόμηση και ετυμολογία
Το 1785, ο Γάλλος μυκητολόγος Jean Baptiste Francois Bulliard περιέγραψε ένα τοξικό φρύγανο και το ονόμασε Agaricus contiguus. Ωστόσο, το 1786, ο August Batsch το περιέγραψε ως Agaricus involutus, το οποίο θεωρείται σήμερα η πρώτη σωστή περιγραφή του μανιταριού Brown Rollrim.
Αργότερα, ο διάσημος Σουηδός φυσιοδίφης Elias Magnus Fries δημιούργησε το γένος Paxillus, με κύριο εκπρόσωπο το Paxillus involutus. Ένας άλλος Γάλλος μυκητολόγος, ο René Maire, τοποθέτησε το γένος Paxillus σε μια νέα μυκητολογική οικογένεια γνωστή ως Paxillaceae. Πιο πρόσφατα, το γένος Paxillus αναθεωρήθηκε με τη χρήση μελετών ζευγαρώματος και ανάλυσης DNA. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ορισμένα είδη, όπως το Paxillus atrotomentosus, να επαναταξινομηθούν ως Tapinella atrotomentosa, επειδή αναπτύσσονται σε ξύλο αντί να είναι μυκορριζικοί μύκητες με βάση το έδαφος.
Η τρέχουσα επιστημονική ονομασία που χρησιμοποιείται στους καταλόγους ελέγχου των Kew Gardens και της British Mycological Society χρονολογείται από τη δημοσίευση του Christiaan Hendrik Persoon το 1801. Η ονομασία Paxillus προέρχεται από τη λατινική λέξη για το "μανταλάκι" ή "μικρό παλούκι" και το ειδικό επίθετο involutus αναφέρεται στο τυλιγμένο περιθώριο των νεαρών καρποφόρων σωμάτων.
Συνώνυμα
-
Agaricus lateralis Schaeffer (1774), Fungorum qui in Bavaria et Palatinatu circa Ratisbonam, 4, p. 31, καρτέλα. 71-72
-
Agaricus contiguus Bulliard (1784), Herbier de la France, 5, tab. 240 & καρτέλα. 576, εικ. 1
-
Agaricus involutus Batsch (1786), Elenchus fungorum, continuatio prima, p. 39, καρτέλα. 13, εικ. 61 (Basionyme) Sanctionnement : Fries (1821)
-
Agaricus adscendens Bolton (1788), An history of fungusses growing about Halifax, 2, σελ. 55, καρτέλα. 55 ("adscendibus")
-
Agaricus adustus Withering (1792), A botanical arrangement of British plants, Edn 2, 3, p. 301
-
Hypophyllum scyphus Paulet (1808) [1793], Traité des champignons, 2, p. 157, καρτέλα. 62
-
Hypophyllum infundibuliforme Paulet (1808) [1793], Traité des champignons, 2, p. 157, καρτέλα. 63, εικ. 1
-
Hypophyllum fossarum Paulet (1808) [1793], Traité des champignons, 2, p. 156, καρτέλα. 61, εικ. 1-2
-
Omphalia involuta (Batsch) Gray (1821), A natural arrangement of British plants, 1, p. 611
-
Ruthea involuta (Batsch) Opatowski (1836), Archiv für naturgeschichte, 2(1), p. 4
-
Rhymovis involuta (Batsch) Rabenhorst (1844), Deutschlands kryptogamen-flora, 1, p. 453
-
Tapinia involuta (Batsch) Patouillard (1887), Les hyménomycètes d'Europe, anatomie générale et classification des champignons supérieurs, p. 130
-
Paxillus lateralis (Schaeffer) Saccardo (1916), Flora italica cryptogama. Pars 1: Μύκητες. Hymeniales, 1(15), σ. 669
Paxillus involutus Βίντεο
Πηγή:
Όλες οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν από την ομάδα Ultimate Mushroom και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τους δικούς σας σκοπούς με την άδεια Attribution-ShareAlike 4.0 International.